गद्यांश पढ़ने के लिए यहाँ क्लिक करें
निर्देशः अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा अधोलिखितानां अष्टप्रश्नानां उचितं विकल्पं चित्वा उत्तरं दत्त।
भारतीयसंस्कृतेः परपम्परातिदीर्घाखण्डा चास्ति। भारतीयसंस्कृतेर्मूलं तु वेदाः सन्ति। यद्यपि वेदः एकोऽखण्डश्च वर्तते। परन्तु व्यावहारिकरूपेण एकः एव वेदः चतसृषु संहितासु विभक्तोऽस्ति। तासां नामानि सन्ति – ऋक्संहिता, यजुःसंहिता, सामसंहिता, अथर्वसंहिता च। वेदसम्बन्धि विशालं साहित्यं लिखितम्। ब्राह्मणानि वेदानां व्याख्या ग्रन्थाः सन्ति।
ब्राह्मणानामङ्गरूपेणैवारण्यकोपनिषद्ग्रन्थाः लिखिताः। एतेषु ग्रन्थेषु उपनिषदां विशेषमहत्वं वर्तते यतः उपनिषत्सु गहनाध्यात्मिकचिन्तनं वर्तते। ब्रह्म-विषयकं ज्ञानमुपनिषत्स्वेव वर्तते।
वैदिक साहित्ये वेदाङ्गानामपि गणनां क्रियते। प्राचीनकाले वेदाङ्गानामध्ययन वेदैः सहैवावश्यकरूपेण क्रियते स्म।
एतद्विपुलसाहित्यमिश्रित्यैव वैदिकसंस्कृतेः विकासः सञ्जातः। वैदिकसंस्कृतिरेवाविच्छन्ना परम्परा अद्दावधि वर्तते।
भारतीयसंस्कृतेः परपम्परातिदीर्घाखण्डा चास्ति। भारतीयसंस्कृतेर्मूलं तु वेदाः सन्ति। यद्यपि वेदः एकोऽखण्डश्च वर्तते। परन्तु व्यावहारिकरूपेण एकः एव वेदः चतसृषु संहितासु विभक्तोऽस्ति। तासां नामानि सन्ति – ऋक्संहिता, यजुःसंहिता, सामसंहिता, अथर्वसंहिता च। वेदसम्बन्धि विशालं साहित्यं लिखितम्। ब्राह्मणानि वेदानां व्याख्या ग्रन्थाः सन्ति।
ब्राह्मणानामङ्गरूपेणैवारण्यकोपनिषद्ग्रन्थाः लिखिताः। एतेषु ग्रन्थेषु उपनिषदां विशेषमहत्वं वर्तते यतः उपनिषत्सु गहनाध्यात्मिकचिन्तनं वर्तते। ब्रह्म-विषयकं ज्ञानमुपनिषत्स्वेव वर्तते।
वैदिक साहित्ये वेदाङ्गानामपि गणनां क्रियते। प्राचीनकाले वेदाङ्गानामध्ययन वेदैः सहैवावश्यकरूपेण क्रियते स्म।
एतद्विपुलसाहित्यमिश्रित्यैव वैदिकसंस्कृतेः विकासः सञ्जातः। वैदिकसंस्कृतिरेवाविच्छन्ना परम्परा अद्दावधि वर्तते।
122. उपनिषत्सु किं वर्तते ?
1. वेदानां व्याख्या
2. ब्राह्मणविषयकं ज्ञानम्
3. आध्यात्मिकचिन्तनम्
4. वैदिकसंस्कृतिः
Click To Show Answer
Answer – (3)