गद्यांश पढ़ने के लिए यहाँ क्लिक करें
गद्यांशं पठित्वा नवप्रश्नानां समीचीनानि उत्तराणि देयानि–
भारतवर्षे भ्रष्टाचारस्य अद्यापि महती समस्या विद्यते। वस्तुत: भ्रष्टाचारस्य बीज-वपनं तु आङ्ग्लप्रशासनान्तर्गतमेवासीत् । भ्रष्टाचारबलादेव ब्रिटिशसर्वकार: भारतवर्षे राज्यं कर्तुम् अशक्नोत् । परन्तु एषाशा आसीद् यद् स्वतन्त्रता प्राप्य भारतवर्षं भ्रष्टाचारमुक्तं राष्ट्रं भविष्यति। अहो बत, दुर्भाग्यमेतद् यत् स्वतन्त्रताप्राप्तेरनन्तरं भ्रष्टाचारोऽधिकतरोऽवर्धत। सर्वासु संस्थासु भ्रष्टाचारस्य प्राबल्यं वर्तते। उत्कोचं विना तु कस्यापि नियतमपि कार्यं न भवति।
ये खलु प्रशासने अधिकारिण: सन्ति ते उच्चै: शिक्षिता: सन्ति परन्तु तेषां व्यवहारे तु शिक्षाया: विपरीत: एव प्रभाव: सञ्जात:। एतन्मन्यते यत् शिक्षां प्राप्य जन: संस्कारयुक्तो भवति, आत्मनश्चाचारेणान्यान् शिक्षयति, आदर्शसमाजस्य च निर्माता भवति। परन्त्वेतदवलोक्यते यदुच्चशिक्षिता: एव जना: भ्रष्टाचारस्य नवीनान् उपायान् अन्विषन्ति मिथ्याचारेण च समाजं दूषयन्ति।
भारतवर्षे भ्रष्टाचारस्य अद्यापि महती समस्या विद्यते। वस्तुत: भ्रष्टाचारस्य बीज-वपनं तु आङ्ग्लप्रशासनान्तर्गतमेवासीत् । भ्रष्टाचारबलादेव ब्रिटिशसर्वकार: भारतवर्षे राज्यं कर्तुम् अशक्नोत् । परन्तु एषाशा आसीद् यद् स्वतन्त्रता प्राप्य भारतवर्षं भ्रष्टाचारमुक्तं राष्ट्रं भविष्यति। अहो बत, दुर्भाग्यमेतद् यत् स्वतन्त्रताप्राप्तेरनन्तरं भ्रष्टाचारोऽधिकतरोऽवर्धत। सर्वासु संस्थासु भ्रष्टाचारस्य प्राबल्यं वर्तते। उत्कोचं विना तु कस्यापि नियतमपि कार्यं न भवति।
ये खलु प्रशासने अधिकारिण: सन्ति ते उच्चै: शिक्षिता: सन्ति परन्तु तेषां व्यवहारे तु शिक्षाया: विपरीत: एव प्रभाव: सञ्जात:। एतन्मन्यते यत् शिक्षां प्राप्य जन: संस्कारयुक्तो भवति, आत्मनश्चाचारेणान्यान् शिक्षयति, आदर्शसमाजस्य च निर्माता भवति। परन्त्वेतदवलोक्यते यदुच्चशिक्षिता: एव जना: भ्रष्टाचारस्य नवीनान् उपायान् अन्विषन्ति मिथ्याचारेण च समाजं दूषयन्ति।
122. भ्रष्टाचार: प्रबलतया कुत्र विद्यते ?
1. शिक्षितेषु जनेषु
2. सर्वाषु संस्थासु
3. मन्त्रिषु
4. सर्वेषां व्यवहारे
Click To Show Answer
Answer – (2)
भ्रष्टाचार: प्रबलतया कुत्र विद्यते। अर्थात् भ्रष्टाचार की प्रबलता सभी संस्थाओं में विद्यमान है। क्योंकि बिना (उत्कोच) गुप्त धन दिये कोई भी कार्य नियत समय पर नहीं होता है।
भ्रष्टाचार: प्रबलतया कुत्र विद्यते। अर्थात् भ्रष्टाचार की प्रबलता सभी संस्थाओं में विद्यमान है। क्योंकि बिना (उत्कोच) गुप्त धन दिये कोई भी कार्य नियत समय पर नहीं होता है।