गद्यांश पढ़ने के लिए यहाँ क्लिक करें
अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नानां विकल्पात्मकोत्तरेभ्य: उचिततमम् उत्तरं चित्वा लिखत–
नकुल: प्रतिदिनं प्रात: स्यूतकमादाय महाविद्यालयं गच्छति, सायंकाले च कदा आगमिष्यति इति तु अनिश्चितम् एव। पितरौ एतत्सर्वं दृष्ट्वा आहतौ भवत:। पुत्रं बोधयितुच प्रयत्नम् अकुरुताम् परं नकुल: किमपि न शृणोति। एकदा पुत्रं प्रबोधयन्ती माता रुदती वदति यत् धिङ् मम जीवितम्, यस्यां सूनुरपि अविश्वसिति, मनोगतं भावमेव न ज्ञापयति।
मातु: एतादृशेन व्यवहारेण साश्रुनयन: पुत्र: वदतिमात:! अद्यत्वे मम मित्राणि मां मद्यपानाय प्रेरयन्ति। तै: सह अहमपि सानन्दं मद्यपानं धूमपानमपि च करोमि खाद्याखाद्यं च खादामि। बहुधा मित्राणि प्रति न’ इति वक्तुमिच्छामि परमसमर्थ: एवात्मानं पश्यामि मित्रतावशात् । मात:! कर्तव्याकर्तव्यमपि विस्मृतं मया। दर्शय मां सन्मार्गम् । एवंभूतं पुत्रं स्नेहेन लालयन्ती माता तमबोधयत् यत्-त्यज् दुर्जनसंसर्गम्, समानशीलव्यसनेषु चैव सख्यं करणीयमिति’। मातु: वात्सल्यमयेन बोधनेन नकुल: दुर्जनसंसर्गं त्यक्तुं दृढ़निश्चयं करोति।
नकुल: प्रतिदिनं प्रात: स्यूतकमादाय महाविद्यालयं गच्छति, सायंकाले च कदा आगमिष्यति इति तु अनिश्चितम् एव। पितरौ एतत्सर्वं दृष्ट्वा आहतौ भवत:। पुत्रं बोधयितुच प्रयत्नम् अकुरुताम् परं नकुल: किमपि न शृणोति। एकदा पुत्रं प्रबोधयन्ती माता रुदती वदति यत् धिङ् मम जीवितम्, यस्यां सूनुरपि अविश्वसिति, मनोगतं भावमेव न ज्ञापयति।
मातु: एतादृशेन व्यवहारेण साश्रुनयन: पुत्र: वदतिमात:! अद्यत्वे मम मित्राणि मां मद्यपानाय प्रेरयन्ति। तै: सह अहमपि सानन्दं मद्यपानं धूमपानमपि च करोमि खाद्याखाद्यं च खादामि। बहुधा मित्राणि प्रति न’ इति वक्तुमिच्छामि परमसमर्थ: एवात्मानं पश्यामि मित्रतावशात् । मात:! कर्तव्याकर्तव्यमपि विस्मृतं मया। दर्शय मां सन्मार्गम् । एवंभूतं पुत्रं स्नेहेन लालयन्ती माता तमबोधयत् यत्-त्यज् दुर्जनसंसर्गम्, समानशीलव्यसनेषु चैव सख्यं करणीयमिति’। मातु: वात्सल्यमयेन बोधनेन नकुल: दुर्जनसंसर्गं त्यक्तुं दृढ़निश्चयं करोति।
132. नकुलस्य मातु: मते केषां मध्ये सख्यं करणीयम् ?
1. समानवित्तेषु
2. समानशीलव्यसनेषु
3. समानपदेषु
4. समानवयेषु
Click To Show Answer
Answer – (2)
नकुल की माता के मत में समान गुण और व्यसन (आदत) वालों के बीच मित्रता करनी चाहिए।
नकुल की माता के मत में समान गुण और व्यसन (आदत) वालों के बीच मित्रता करनी चाहिए।